‘s-Heer Arendskerke
‘s-Heer Arendskerke is waarschijnlijk genoemd naar heer Arend van Schenge, de stichter van de kerk. Men noemde hem ook wel “Arend met de dikke buik.” Hij kwam uit de machtige familie Van Schenge, die het in de middeleeuwen voor het zeggen hadden op noordelijk Zuid-Beveland.
Ontstaan
Het dorp ontstond in de tweede helft van de twaalfde eeuw, toen dit gedeelte van Zuid-Beveland ter bescherming tegen de zee door een dijk werd omringd. ‘s-Heer Arendskerke lag toen nog aan de Schenge en aan de Zwake, brede geulen die later steeds verder werden ingepolderd. Het inpolderen zorgde voor een grote uitbreiding van het grondgebied. De heren van het dorp konden deze nieuwe grond goed benutten. Omdat schepen na verloop van tijd namelijk het dorp niet meer konden bereiken, kreeg het dorp een agrarische bestemming. Daar was inmiddels genoeg grondgebied voor toegevoegd, waardoor het dorp in korte tijd uitgroeide tot de grootste ambacht van Zuid-Beveland.
Rond 1300 begon men aan de bouw van het slot Schenge, vernoemd naar de noordelijke begrenzing van de heerlijkheid. Hoewel er weinig bekend is over dit kasteel, weten we uit historische bronnen dat het zware muren en uitgestrekte kelderruimten bezat. In de zeventiende eeuw veranderde het echter in een ruïne. De Slotstraat verwijst nog altijd naar het kasteel dat hier gestaan heeft.
Veranderingen
De parochie van ‘s-Heer Arendskerke is gesticht rond 1200 en is gewijd aan de heilige Petrus. Hoewel we geen informatie hebben over de oorspronkelijke kerk in het dorp, kunnen we ervan uitgaan dat deze op dezelfde plek stond als de huidige kerk. In het dorp vind je meerdere verwijzingen naar de stichter van de originele kerk, Arend van Schenge. De Van Schenges waren een machtige familie die het in de middeleeuwen voor het zeggen hadden op noordelijk Zuid-Beveland. De familienaam is terug te leiden naar zeearm ‘de Schenge.’
De kerk die nu nog te bewonderen is aan de torenring stamt uit de eerste helft van de vijftiende eeuw. De toren, daarentegen, is ouder en is gebouwd in de tweede helft van de veertiende eeuw. Ook deze toren verloor haar klokken tijdens de klokkenroof van de Tweede Wereldoorlog. Alleen de kleinste, gemaakt in 1591, vond men terug na de bevrijding.
Na de Franse tijd waren ‘s-Heer Arendskerke, ‘s-Heer Hendrikskinderen en Wissekerke zelfstandige gemeenten. Aan de zelfstandigheid van Wissekerke kwam al snel een eind: per 1816 werd het dorp toegevoegd aan de gemeente ‘s-Heer Hendrikskinderen. In 1857 werden ze beide aan ‘s-Heer Arendskerke toegevoegd. Sinds de gemeentelijke herindeling van 1970 liggen Nieuwdorp en Lewedorp in de gemeente Borsele.
Archief
Het Gemeentearchief Goes beschikt over het archief van de Gemeente ‘s-Heer Arendskerke (1634-1969). De inventaris hiervan is online te bekijken. Om archiefstukken in te zien, neem contact op met het Gemeentearchief. Klik hier voor contactinformatie.